ผมพบท่านเจ้าคุณพระราชวัชรบัณฑิต (ประนอม ธัมมาลังกาโร) ในการประชุม Exco ครั้งที่ 101 ที่เมือง Nonsan-Inchron ระหว่างวันที่ 9-11 พฤษภาคม2567 รู้สึกทึ่งมากที่พระราชวัชรบัณฑิต (ประนอม ธัมมาลังกาโร) เจ้าอาวาสวัดจากแดง สมุทรปราการ ได้รับแต่งตั้งให้เป็นประธาน คณะกรรมการประจำด้านสิ่งแวดล้อม ขององค์การพุทธศาสนิกสัมพันธ์แห่งโลก (พ.ส.ล.) นับว่าเป็นพระภิกษุรูปแรกที่ดำรงตำแหน่งสำคัญยิ่งนี้
ตามประวัตินั้น ประธานกรรมการ ประจำด้านสิ่งแวดล้อม จะเป็นฆราวาส ตลอดในช่วงดำเนินการมา 73 ปี ของ พ.ส.ล.
การที่ พ.ส.ล. มอบตำแหน่ง ประธานคณะกรรมการประจำด้านสิ่งแวดล้อมให้กับ พระราชวัชรบัณฑิตนั้น
ก็สืบเนื่องมาจาก ผลงาน ของพระราชวัชรบัณฑิต ด้านสิ่งแวดล้อมเป็นที่รับรู้กันทั่วไปทั้งในประเทศไทยและทั่วโลกจนเป็นที่พูดกันว่าอยากรู้วิธีการดำเนินการและแก้ปัญหาสิ่งแวดล้อมรอบตัวเราและในชุมชนนั้นทำอย่างไร ใหัมาศึกษาและดูงานที่วัดจากแดง จังหวัดสมุทรปราการ
ผลงานของเจ้าคุณพระราชวัชรบัณฑิต คือสร้างเมืองขยะให้เป็นศูนย์ การเพิ่มมูลค่าขยะจากศูนย์ ใ้ห้มีค่าเป็น 10 และเพิ่มเป็นร้อยเป็น เป็นพันได้
ที่โดดเด่นเป็นที่พูดถึงเสมอคือนำขวดพลาสติก ขนาด 1.5 ลิตร จำนวน 15 ขวดมารีไซเคิล ทอเป็นจีวรได้ 1 ผืน ซึ่งเป็นเรื่องน่าอัศจรรย์อย่างยิ่ง
บทนำของหนังสือ จากแดงโมเดล(Chakdaeng model) ว่าการทำงานด้านสิ่งแวดลัอมนี้ ท่านเจ้าคุณ พระราชวัชรบัณฑิต เจ้าอาวาสวัดจากแดง ได้รับแรงบันดาลใจจากท่านอาจารย์ เลดี ซยาดอร์ จากประเทศพม่า ที่ยึดหลักการเผยแผ่ธรรมะและการดูแลสิ่งแวดล้อมไปด้วยกัน
การจัดการสิ่งแวดล้อมในวัดจากแดง เป็นต้นแบบการจัดการขยะเป็นศูนย์ด้วยการสร้างมูลค่าจากขยะ โดยยึดหลักแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียง ของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราชบรมนาถบพิตร(ในหลวงรัชกาลที่ 9) อันประกอบด้วย 3 ห่วง 2 เงื่อนไขได้แก่ความพอประมาณ ความมีเหตุผล การมีภูมิคุ้มกันและอยู่ภายใต้เงื่อนไขความรู้และคุณธรรมซึ่งการรักษาสิ่งแวดล้อมนั้นได้ปรากฏอยู่ในพระไตรปิฎกด้วย ท่านเจ้าคุณเล่าว่า การแก้ปัญหาสิ่งแวดล้อมเริ่มในวัดก่อนตอนที่ท่านมาเป็นเจ้าอาวาส ใน พศ 2548 ต้อง แก้ปัญหาขยะมีชีวิต ซึ่งเป็นสุนัขจรจัด มากถึง300 -400 ตัว ท่านพยายามแก้ปัญหาหลายปี จนกระทั่งสุนัขกลายเป็นสิ่งที่ไม่ได้เป็นปัญหาสิ่งแวดล้อมอีกต่อไป
ส่วนขยะไม่มีชีวิต ท่านหาวิธีแก้ปัญหาโดยการศึกษาเรียนรู้ ลองทำไปเรื่อยๆ และถอดบทเรียนเป็นชุดความรู้การพัฒนาเมืองขยะเป็นศูนย์ ด้วยการคัดแยกขยะและสร้างผลิตภัณฑ์โดยยึดหลักไตรสิกขาว่าด้วย ศีล สมาธิ ปัญญาในการปฏิบัติตนเพื่ออบรม กายและใจให้ตั้งอยู่ในสัมมาทิฐิ
เป็นองค์ความรู้ที่เน้นให้องค์กรและประชาชนที่สนใจเข้ามาศึกษาดูงาน จากฐานการเรียนรู้ทั้ง 7 และหลายๆ หลักสูตรที่สร้างผลิตภัณฑ์ขึ้นภายในวัดตั้งแต่ต้นน้ำถึงปลายน้ำ โดยเฉพาะ การคัดแยกขยะที่เป็นพื้นฐานที่ทุกคนสามารถจะนำไปต่อยอดใช้กับองค์กร และครัวเรือนของตนเองได้
ปัจจุบันหลายองค์กรทั้งภาคเอกชน รัฐวิสาหกิจ และโรงเรียน ทั่วไปรวมทั้งโรงเรียนนานาชาติ มาร่วมทำงานในวัด ชึ่งเป็นกิจกรรมสำคัญขององค์กร และนักเรียนนั้นๆส่วนสื่อมวลชนในประเทศยุโรปมาถ่ายทำออกสื่อท้องถิ่นเป็นซีรี่ย์ ผมกราบเรียนถามว่าหนักใจในการทำงานในตำแหน่ง ประธานกรรมการประจำด้านสิ่งแวดล้อม ขององค์การพุทธศาสนิกสัมพันธ์แห่งโลก (พ.ส.ล.) หรือไม่ ท่านว่า ไม่หนักใจ เพราะแต่ละเดือนมีการประชุมพูดคุยกับกรรมการนานาชาติผ่าน zoom ถึงแนวทางการทำงาน มีปัญหาอะไรก็มาปรึกษากัน
ดร.อนุรุทธ ว่องวานิช ประธานกรรมการบริหารกลุ่มบริษัทตรางู และอดีตนายกยุวพุทธิกสมาคมแห่งประเทศไทย สนับสนุนท่านเข้าคุณพระราชวัชรบัณฑิต ให้ดำรงตำแหน่งสำคัญนี้ เพราะจะช่วยยกให้ไทยมีผงานเด่นด้านสิ่งแวดล้อมในองค์กรระหว่างประเทศ ได้อย่างดีงาม
อย่างไรก็ตาม ท่านเจ้าคุณประนอม แม้จะมีผลงานเด่นด้านรักษาสิ่งแวดล้อม แต่ไม่ได้ละทิ้งการเรียนการสอน ภาษาบาลี โดยเฉพาะบาลีใหญ่ ที่ท่านใช้แบบการสอนที่เรียนจากประเทศพม่ามาประยุกต์ สามารถทำเรื่องยากๆ ให้ง่าย เช่นการเรียนคัมภีร์ อภิธรรม ว่ายาก นั้น แก้ได้ด้วยการแต่งกลอนให้ท่องจำ เรื่องยากก็ง่ายแก่การจดจำ
แม้กระทั่งพระอรหันต์ผู้เป็นเอตทัคคะ 80 องค์ ท่านก็มีคำกลอนเล่าประวัติคล้องจอง ท่านท่องให้ฟัง เหมือนเหมือนสวดพระปาติโมกข์ ไม่มีผิด
ภายใต้การนำของท่าน มีพระเณรสอบบาลีสนามหลวงได้ทุกชั้นทุกปี เว้นแต่ 2 ปีที่ผ่านมา นักเรียนประโยคสูงสอบไม่ผ่านเพราะต้องมาช่วยเป็นครูสอน ไม่มีเวลาเรียนในหลักสูตรของตนอย่างเต็มที่
เรียกว่าท่านเจ้าคุณได้งานทั้งปริยัติ และปฏิบัติเพื่อสังคมส่วนรวม
นายมณเธียร ธนานาถ เลขาธิการกิตติมศักดิ์ พ.ส.ล. เปิดเผยผลการประชุมการชุมกรรมการบริหาร พ.ส.ล.(Exco) ครั้งที่ 101 ที่ประเทศเกาหลี ใต้ เมื่อวันที่ 10 พฤษภาคม 2567 ที่มี พัลลภ ไทยอารี ประธาน พ.ส.ล.เป็นประธาน สรุปได้ดังนี้
1 พ.ส.ล.ได้รับอนุมัติจากรัฐบาลให้จัดงานเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระวชิระเกล้าเจ้าอยู่หัว เนื่องในงานเฉลิมพระชนมพรรษา 6 รอบ 72 พรรษา ที่สำนักงานใหญ่ UNESCO ประเทศฝรั่งเศส ระหว่างวันที่ 28- 29 ตุลาคม 2567
2 พิจารณาใบสมัครศูนย์ภาคีใหม่อีก 6 แห่ง
3 จัดประชุมใหญ่ครบรอบ 75 ปี ในพ.ศ 2568 ที่ประเทศกัมพูชา
4 จะจัดการประชุมกรรมการบริหาร (EXCO) ครั้งต่อไปที่ประเทศสิงคโปร์ในเดือนกันยายน 2567 การประชุม EXCO ที่มีกรรมการจากประเทศต่างๆ 8-9 ประเทศ กับประเทศเกาหลีใต้ สำเร็จด้วยดี และเป็นที่ประทับใจทุกฝ่าย เนื่องด้วยเจ้าภาพ คือ Ven.Seok Beob Ahn ประธานวัด An Sim Jeong Sa ภาคีสมาชิก พ.ส.ล. และคณะสมาชิกของวัด จัดการประชุุมอย่างเต็มใจ และให้เกียรติ งานจึงออกมาเรียบร้อย น่าสรรเสริญยิ่ง
-----------
*สมาน สุดโต. เจ้าคุณประนอม วัดจากแดง ภิกษุองค์แรก เป็น ประธานกรรมการประจำด้านสิ่งแวดล้อม ของ พ.ส.ล. [ออนไลน์]. 2567. แหล่งที่มา https://www.thebetter.co.th/news/news/17143 [16 พฤษภาคม 2567 ]