นโมคืออะไร?
"นโมแปลว่าความนอบน้อม มาจาก นมุธาตุ อ ปัจจัย
ซึ่งก็มีวิเคราะห์ว่า นมนํ นโม การนอบน้อม ชื่อว่านโม
หรือมีวิเคราะห์ว่า นมติ เอเตนาติ นโม เจตนาที่เป็นเครื่องมือในการนอบน้อมชื่อว่านโม
แล้วก็วิเคราะห์ได้ 2 รูปแบบ
วิเคราะห์เป็น ภาวสาธนะ หรือวิเคราะห์เป็น กรณสาธนะ
อันนี้ก็คือนะโมที่มาจากธาตุมาจากปัจจัย มีเฉพาะอย่างนี้
วิเคราะห์เป็น ภาวสาธนะ แปลว่าความนอบน้อม
ถ้าวิเคราะห์เป็น กรณสาธนะ แปลว่าเครื่องมือในการทำความนอบน้อม
หรือนะโมเป็นบทนิบาต บทนิบาตก็คือบทสำเร็จรูปเอามาใช้เลย
เป็นปฐมาวิภัตติก็ได้ เป็นทุติยาวิภัตติก็ได้
ซึ่งตรงนี้จะเป็นนิบาต อาจใช้เป็นนามก็ได้ ใช้เป็นกิริยาก็ได้
อันนี้คือบทสำเร็จ โดยที่ไม่ต้องคิดความหมายอะไรมากจากคำว่านะโม
เพราะฉะนั้น นะโมนี้เป็นศัพท์ที่เป็นประเภท ปุงลิงค์
คือภาษาบาลีจะมีเพศด้วยศัพท์เพศชายเรียกว่า ปุงลิงค์ กับเพศหญิงเรียกว่าอิตถีลิงค์
ศัพท์เพศไม่ใช่ชายไม่ใช่หญิงเรียกว่า นปุงสกลิงค์
ก็เป็นคำอธิบายของคำว่านะโม
เจริญพร"
โดย พระราชวัชรบัณฑิต